وایکینگ ۱ چهره بهرام را ثبت می‌کند!

۲۵ ژوئن ۱۹۷۶، وایکینگ ۱ عکس معروف «چهره بهرام» را روی مریخ می‌گیرد.

وایکینگ ۱

وایکینگ ۱ اولین فرودگر موفق مریخ در تاریخ بود. این کاوشگر همراه با وایکینگ ۲، که هر کدام شامل یک مدارگرد و یک فرودگر بودند، به‌عنوان بخشی از برنامه وایکینگ ناسا به مریخ فرستاده‌ شد.

جست‌وجوی برنامه‌ریزی‌شده‌ کاوشگر خیلی زود برای میکروارگانیسم‌های مریخی آغاز شد و پانورامای رنگی باورنکردنی از محیط اطراف به زمین ارسال شد.

وایکینگ ۱ به مدت ۲۲۴۵ روز مریخی فعالیت کرد. سپس در میان زمینی از ماسه قرمز و صخره‌هایی که تا جایی که دوربین‌هایش قادر به تصویربرداری بود، دراز بودند، خاموش شد.

چهره بهرام

تصویر «چهره بهرام» توسط فضاپیمای وایکینگ ۱ هنگام رسیدن به سیاره سرخ گرفته‌ شده‌ است. این تصویر که در منطقه سیدونیا مریخ گرفته شده است، چهره‌ای غول پیکر و انسان‌نما را نشان می‌دهد که روی سطح مریخ حک شده یا حتی روی آن ساخته شده است.

دانشمندان ناسا در آن زمان بر این باور بودند که این صورت، یک توهم ناشی از سایه‌ها و پاریدولیا است. پاریدولیا زمانی رخ می‌دهد که ذهن به اشتباه یک الگوی آشنا را درک می‌کند.

زمانی که آنها تصویر را در سال ۱۹۷۶ منتشر کردند، آن را چنین شرح دادند: «صخره عظیم در مرکز، که شبیه سر انسان است، توسط سایه‌هایی تشکیل شده‌ است که توهم چشم، بینی و دهان را ایجاد می‌کند.»

برای بیش از ۲۰ سال، ما عکس دیگری از این منطقه نداشتیم. در آوریل ۱۹۹۸، ناسا با هواپیمای «نقشه‌بردار جهانی مریخ» بر فراز سیدونیا پرواز کرد و موفق شد تصاویر بیشتری از این منطقه بگیرد. آنچه این تصاویر نشان داد این بود که اولین ارزیابی ناسا درست بود.

این سازند ۱٫۵ کیلومتر طول دارد و ویژگی‌های صورت صرفاً سایه‌هایی هستند که به دلیل شکل آن ایجاد می‌شوند. از آن زمان عکس‌های بیشتری گرفته‌ شده‌ است. نقشه‌بردار جهانی مریخ برای دومین بار در آوریل ۲۰۰۱ به عقب برگشت و «مدارگرد شناسایی مریخ» در سال ۲۰۰۷ تصویری با وضوح بالا گرفت.

آژانس فضایی اروپا نیز وارد عمل شد و با «مارس اکسپرس» از منطقه عکس گرفت.

اما امروزه، هنوز کسانی هستند که معتقدند این منطقه مدرکی بر وجود تمدن منقرض شده‌ در مریخ است. البته ممکن است یک تمدن وجود داشته باشد، اما برای باور کردن آن باید شواهد بیشتری نسبت به سایه‌های روی سنگ ببینیم.