دانشمندان در یک مطالعه جدید نشان دادهاند که حتی یک شب محرومیت از خواب میتواند تغییرات قابل توجهی در سیستم ایمنی بدن ایجاد کند و به طور بالقوه به بروز شرایطی مانند چاقی، دیابت و بیماریهای قلبی منجر شود.
از تغییرات خلقی و مشکلات شناختی گرفته تا بیماریهایی مانند حملات قلبی یا سکتهها، خطرات کمخوابی مزمن شامل موارد زیادی میشود. شواهد زیادی وجود دارد که کمخوابی را به این مشکلات و سایر بیماریها مرتبط میکند. اما شواهد کمتری وجود دارد که مکانیسمهای خاص دخیل در این روند را توضیح دهد. اینکه بیخوابی دقیقا چگونه میتواند به سلامت افراد آسیب وارد کند.
برای این مطالعه جدید، محققان «موسسه دیابت دسمان» در کویت تلاش کردند تا تاثیر کمخوابی را بر روی سلولهای ایمنی در گردش مانند مونوسیتها و ارتباط آن با التهاب سیستمی مورد بررسی قرار دهند. مونوسیتها گلبولهای سفید بزرگی هستند که نقش مهمی در سیستم ایمنی ذاتی ایفا میکنند و اولین خط دفاعی بدن در برابر عوامل مهاجم هستند.. سه زیرگروه از مونوسیتها در انسانها وجود دارد: کلاسیک، غیرکلاسیک و میانجی.
مونوسیتهای غیرکلاسیک به طور مداوم در جستجوی عوامل بیماریزا در رگها و بافتهای خارج عروقی هستند و از نشانههای التهابی برای تنظیم پاسخ ایمنی بدن استفاده میکنند.
نحوه تغییر سیستم ایمنی بدن افراد کم خواب
در این تحقیق، ۲۷۶ فرد بالغ سالم از کویت با شاخص توده بدنی (BMI) متفاوت مورد بررسی قرار گرفتند که ۲۳۷ نفر از آنها مطالعه را به پایان رساندند. محققان الگوهای خواب شرکتکنندگان را تحلیل کرده و سپس سطح زیرمجموعههای مختلف مونوسیتها و نشانگرهای التهاب را در خون آنها بررسی کردند.
نتایج آنها نشان داد که شرکتکنندگان دارای اضافه وزن کیفیت خواب پایینتری نسبت به افراد لاغرتر داشتند و همچنین سطح التهاب مزمن درجه پایین در آنها بالاتر بود. علاوه بر این، تعداد مونوسیتهای غیرکلاسیک در این افراد بیشتر بوده که با کیفیت خواب پایینتر و افزایش نشانگرهای التهابی مرتبط بود.
در بخش دیگری از مطالعه، پنج فرد سالم و لاغر به مدت ۲۴ ساعت از خواب محروم شدند و نمونههای خون آنها در این دوره با نمونههای خون گرفتهشده پس از چند روز خواب کافی مقایسه شد. محققان میگویند که حتی تنها ۲۴ ساعت محرومیت از خواب، مشخصات مونوسیتها را در افراد لاغر به گونهای تغییر داد که شبیه به افراد چاق شده و این شرایط میتواند التهاب مزمن را تشدید کند.
«فاطمه الراشد»، پژوهشگر ارشد این مطالعه از مؤسسه دیابت دسمان، میگوید:
«یافتههای ما بر یک چالش فزاینده در حوزه سلامت عمومی تاکید میکند. پیشرفتهای فناوری، زمان طولانیتر استفاده از صفحهنمایش [گوشی و دستگاههای هوشمند] و تغییر هنجارهای اجتماعی، به طور فزایندهای باعث اختلال در ساعات منظم خواب میشوند. این اختلال در خواب تاثیرات عمیقی بر سلامت ایمنی و بهزیستی کلی افراد دارد.»
الراشد و همکارانش امیدوارند که در تحقیقات آینده خود ارتباط بین محرومیت از خواب و تغییرات سیستم ایمنی را بیشتر بررسی کنند. آنها همچنین قصد دارند بررسی کنند که آیا مداخلاتی مانند درمانهای ساختاریافته خواب یا دستورالعملهایی برای محدود کردن استفاده از فناوری میتواند به کاهش این اثرات کمک کند.
نتایج این مطالعه در ژورنال ایمنی شناسی (The Journal of Immunology) منتشر شده است.
منبع: https://digiato.com/health/losing-sleep-changes-your-immune-system-study-finds